Ενδοδοντική θεραπεία (ή αλλιώς απονεύρωση) - Προσέγγιση και βήματα υλοποίησης

 

Τα δόντια μας δεν είναι εξολοκλήρου συμπαγή. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι κατά κάποιο τρόπο είναι …κούφια! Στο εσωτερικό τους λοιπόν (κάτω από το σκληρό τους κομμάτι) υπάρχει ένας κοίλος χώρος όπου υπάρχει συνδετικός ιστός, που αποτελείται από αιμοφόρα αγγεία και νευρικά κύτταρα (όπως κάτω από το δέρμα μας). Ο ιστός αυτός ονομάζεται πολφός (αυθαίρετα έχει επικρατήσει να αναφέρεται και ως “νεύρο του δοντιού”) και βασική του λειτουργία είναι η δημιουργία της ρίζας του δοντιού κατά την φάση της ανάπτυξης του στην παιδική ηλικία. Μετά την ολοκλήρωση της ανάπτυξης της ρίζας το δόντι μπορεί να επιζήσει και χωρίς τον πολφό γιατί  συνεχίζει να τρέφεται  από τους περιβάλλοντες ιστούς.

Η ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση) είναι απαραίτητη όταν ο πολφός (“νεύρο”) φλεγμαίνει ή έχει μολυνθεί.  Η φλεγμονή και η μόλυνση  μπορεί  να οφείλονταιι σε βαθιές τερηδόνες, εκτεταμένα σφραγίσματα, προβληματικές στεφάνες (θήκες), σπασίματα ή χτυπήματα (τραύματα) του δοντιού. Επίσης μία παλιά ενδοδοντική θεραπεία είτε γιατί δεν έγινε σωστά από την αρχή (ατελής) είτε γιατί ξαναμολύνθηκε στην πορεία του χρόνου μπορεί να χρειαστεί επανάληψη. Τα κυριότερα συμπτώματα  της φλεγμονής ή μόλυνσης είναι έντονος πόνος (πονόδοντος) ή και οίδημα (πρήξιμο). Σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχουν συμπτώματα και η διάγνωση γίνεται  τυχαία μετά από ακτινογραφικό έλεγχο, ο οποίος μπορεί να αποκαλύψει μία βλάβη στο κόκκαλο (κύστη) γύρω από το μολυσμένο δόντι.

Κατά την διάρκεια της  απονεύρωσης , και αφού γίνει η κατάλληλη τοπική αναισθησία απομακρύνεται η φλεγμονή ή/και η μόλυνση από το χώρο στο εσωτερικό του δοντιού. O χώρος στη συνέχεια απολυμαίνεται πολύ προσεκτικά και τέλος εμφράσσεται ερμητικά. Στη συνέχεια το δόντι αποκαθίσταται  συνήθως με στεφάνη (κατά προτίμηση) ή απλή έμφραξη από τον γενικό οδοντίατρο. Ύστερα από την αποκατάσταση  το δόντι λειτουργεί φυσιολογικά όπως όλα τα υπόλοιπα δόντια στην στοματική κοιλότητα.

Συνήθως για την ολοκλήρωση της απονεύρωσης απαιτούνται ένα με δύο ραντεβού ανάλογα με την κατάσταση του δοντιού και τις ατομικές σας ανάγκες. Κατά τη διάρκεια  του ραντεβού δεν θα έχετε καμία ενόχληση και  μετά την ολοκλήρωσή του θα μπορείτε να επιστρέψετε στις καθημερινές σας δραστηριότητες.

Η απονεύρωση βοηθά στην διατήρηση του φυσικού σας χαμόγελου, να τρώτε τα αγαπημένα σας φαγητά και περιορίζει την ανάγκη για συνεχόμενες οδοντιατρικές εργασίες. Με την κατάλληλη φροντίδα, τα περισσότερα δόντια που έχουν ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση) διατηρούνται  όσο και τα υπόλοιπα φυσικά δόντια στην στοματική κοιλότητα και συχνά για πάντα.

Τι είναι η ενδοδοντική θεραπεία;

• Είναι η θεραπεία των βλαβών του πολφού (νεύρα, κύτταρα και αγγεία μέσα στο δόντι) αλλά και των περιοδοντικών και περιακρορριζικών βλαβών που έχουν πολφική αιτιολογία.
• Στοχεύει να διατηρήσει σε λειτουργία βαθιά τερηδονισμένα δόντια, δόντια με φλεγμονή εσωτερικά ή και στο ακρορρίζιο.
• Χρειάζονται 1-2 συνεδρίες, μερικές φορές όμως και περισσότερες.
• Η θεραπεία γίνεται με τοπική αναισθησία, άρα είναι καθόλου ή ελάχιστα επώδυνη.
• Είναι μια αρκετά χρονοβόρα και μερικές φορές δύσκολη διαδικασία.
• Δεν μπορούμε να “σώσουμε” κάθε δόντι, μόνο δόντια τα οποία προσφέρουν ακόμη αρκετή υγιές οδοντική ουσία ώστε να πετύχουμε ικανοποιητική αναδόμηση του δοντιού.
• Τα απονευρωμένα δόντια είναι πιο εύθραυστα και γι’ αυτό χρειάζονται ειδική αποκατάσταση μετά από μια επιτυχείς ενδοδοντική θεραπεία.
• Τα απονευρωμένα δόντια μπορούν να αλλάξουν χρώμα (να σκουρύνουν και να γκριζάρουν) με την πάροδο του χρόνου.
• Μερικές φορές πρέπει να κάνουμε επανάληψη μιας ενδοδοντικής θεραπείας.

Πως καταλαβαίνουμε ότι ένα δόντι χρειάζεται ενδοδοντική θεραπεία;

• Πόνος αυτόματος οξύς ή και βουβός, παλλόμενος πόνος
• Παρατεταμένη ευαισθησία μετά από εφαρμογή κρύου ή ζεστού
• Ευαισθησία στην πίεση και στη μάσηση
• Δυσχρωματισμός της οδοντικής ουσίας
• Οίδημα
• Εμφάνιση συριγγίου που παροχετεύει στη στοματική κοιλότητα
• Ευαισθησία στην ψηλάφηση
• Μερικές φορές ωστόσο δεν υπάρχει κανένα σύμπτωμα.

 

Ποια είναι τα βήματα της ενδοδοντικής θεραπείας;

1. Διάγνωση

• Με ακτινογραφία και κλινική εξέταση προσδιορίζουμε το δόντι που δημιουργεί το πρόβλημα.

2. Προετοιμασία

• Μερικές φορές, όταν έχουμε έντονη φλεγμονή, πρέπει πρώτα να κάνουμε θεραπεία με αντιβιοτικά γιατί εξουδετερώνονται τα αναισθητικά από τις έντονες φλεγμονές και δεν μας επιτρέπουν να προχωρήσουμε στην ενδοδοντική θεραπεία.
• Τοπική αναισθησία.
• Αφαίρεση τερηδονισμένης ύλης.
• Αναδόμηση δοντιού όπου χρειάζεται.
• Τοποθέτηση προστατευτικής ελαστικής μεμβράνης (ελαστικός απομονωτήρας) για την πλήρη απομόνωση του δοντιού από την στοματική κοιλότητα.

3. Διάνοιξη

• Από ένα μικρό άνοιγμα στην κορυφή του δοντιού δημιουργούμε την πρόσβαση στους ριζικούς σωλήνες.
• Αφαιρείται ο πολφός (νεύρα, κύτταρα και αγγεία μέσα στο δόντι) που φλεγμαίνει και είναι μολυσμένος.
• Διευρύνονται και μορφοποιούνται οι ριζικοί σωλήνες εκ τον έσω με μικρά ειδικά εργαλεία μέχρι το ακρορρίζιο (μπορεί να χρειαστούν επιπλέων ακτινογραφίες σε περιπτώσεις δύσκολες)
• Καταγράφεται το μήκος κάθε ριζικού σωλήνα.

4. Απολύμανση

• Καθ’ όλη τη διάρκεια της διάνοιξης και ιδιαίτερα στο τέλος το εσωτερικό του δοντιού απολυμαίνεται με ειδικά αντισηπτικά.
• Πολλές φορές τοποθετείται στους ριζικούς σωλήνες ένα φάρμακο το οποίο θα παραμείνει για μερικές ημέρες με ένα προσωρινό σφράγισμα.

5. Έμφραξη

•  Εμφράσσονται οι ριζικοί σωλήνες ερμητικά με αδρανές βιοσυμβατό υλικό, τις περισσότερες φορές οδοντιατρική γουταπέρκα και σφραγίζεται το δόντι προσωρινά για περίπου ένα μήνα.

6. Αποκατάσταση

• Στην περίπτωση της επιτυχείς ενδοδοντικής θεραπείας μπορούμε να προβούμε στην μόνιμη αποκατάσταση, π.χ. έμφραξη, στεφάνη, επένθετο.
• Συνιστάται να τοποθετείται και άξονας ο οποίος δίνει αυξημένη σταθερότητα στο δόντι που έχει χάσει αρκετή από την ύλη του.

Eναλλακτικές λύσεις:

• Εξαγωγή και:
  • Εμφύτευμα
  • Γέφυρα
  • Μερική οδοντοστοιχία

Στάδια τερηδόνας: