Σύγκλειση δοντιών

Σύγκλειση δοντιών ονομάζουμε την οιαδήποτε επαφή των δοντιών της άνω και της κάτω γνάθου. Είναι μια σύνθετη λειτουργία στην οποία συμμετέχουν όλα τα στοιχεία του στοματογναθικού συστήματος( δηλαδή οι δύο γνάθοι με τα δόντια αλλά και οι μύες του προσώπου,της κεφαλής και του τραχήλου καθώς και οι κροταφογναθικές διαρθρώσεις). Τα δόντια της πάνω και της κάτω γνάθου είναι τοποθετημένα το ένα δίπλα στο άλλο, σε σχήμα τόξου, έτσι ώστε να εφάπτονται μεταξύ τους σχηματίζοντας τον λεγόμενο οδοντικό φραγμό. 

Για τη σύγκλειση των δοντιών δεν υπάρχει ένα φυσιολογικό πρότυπο. 

Τι είναι η Κεντρική σύγκλειση?

Η κάτω γνάθος κατά τη λειτουργία της κινείται σε διάφορες θέσεις και έτσι η επαφή των δοντιών της (σύγκλειση) με αυτά της άνω γνάθου μπορεί να γίνει σε διάφορες θέσεις. Υπάρχει όμως μία θέση που μας απασχολεί περισσότερο, και είναι αυτή όπου έχουμε τις περισσότερες επαφές μεταξύ των δοντιών όταν κλείνουμε τα δόντια. Αυτή η θέση λέγεται Κεντρική Σύγκλειση. Αυτή η σύγκλειση λέμε ότι είναι κακή, όταν δεν εφάπτονται όλα τα πίσω δόντια με την ίδια δύναμη, είτε λόγω του ότι τα δόντια είναι “στραβά”, δηλαδή με ορθοδοντικά προβλήματα, είτε λόγω κακών σφραγισμάτων ή προσθετικών εργασιών.

Το αποτέλεσμα είναι να υπάρχουν πολλά δυσάρεστα προβλήματα :

• Δημιουργούν αυξημένες πιέσεις σε συγκεκριμένα δόντια αυξάνοντας τον κίνδυνο να σπάσει κάποιο δόντι
• Δημιουργούν αυξημένες πιέσεις στις γνάθους (κυρίως στις κροταφογναθικές αρθρώσεις) και τους μύες της κεφαλής, του τραχήλου και του προσώπου, με συνέπεια τον  χρόνιο προσωπικό πόνο ή χρόνιους πονοκέφαλους  τύπου τάσεως (βλέπε στον σύνδεσμο).

Όταν συνυπάρχουν και ορθοδοντικά προβλήματα δημιουργούνται επιπρόσθετα προβλήματα:

• Επιδεινώνουν την εξωτερική εμφάνιση του ατόμου
• Δυσκολεύουν τον καθαρισμό των δοντιών, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο εμφάνισης τερηδόνας και ουλίτιδας
• Μειώνουν τη μασητική ικανότητα

Είναι σημαντική η αποκατάσταση της σύγκλεισης?

Ένα σφράγισμα, που βρίσκεται στη μασητική επιφάνεια του δοντιού, ή μια προσθετική εργασία που δεν “αφήνει” το δόντι να κλείσει σωστά με τον ανταγωνιστή του, μπορεί να προκαλέσει διαταραχή της σύγκλεισης. Το ίδιο συμβαίνει και με δόντια που έχουν ανώμαλη θέση στο στόμα λόγω ορθοδοντικών ανωμαλιών. Στις περιπτώσεις αυτές ο οδοντίατρος θα αφαιρέσει τις “πρόωρες επαφές” για να δημιουργήσει την επιθυμητή σύγκλειση. 

Στις περισσότερες περιπτώσεις οι ασθενείς αισθάνονται τις “πρόωρες επαφές”.  Η ικανότητα του ανθρώπου να νοιώθει τέτοιες παρεμβολές στην σύγκλειση φτάνει τα 10 μm, δηλαδή 10 χιλιοστά του χιλιοστού! Απειροελάχιστο μέγεθος, που αν δεν διορθωθεί ωστόσο, ανατρέπει όλη την λειτουργία του στοματογναθικού συστήματος. Αν η παρεμβολή παραμείνει εσείς θα νοιώθετε ενόχληση στο σημείο εκείνο, που σιγά-σιγά θα αντικατασταθεί από πόνο. Το επόμενο στάδιο είναι η φλεγμονή του πολφού του δοντιού αυτού και η νέκρωση του. 

Ταυτόχρονα το νευρομυικό σύστημα θα προσπαθήσει να προσαρμοστεί στην νέα κατάσταση και να βρει τρόπο να κάνει το στόμα σας να κλείνει, ώστε να μπορείτε να μασήσετε, να καταπιείτε την τροφή και να μιλήσετε. Για να το πετύχει αυτό θα οδηγήσει την κάτω γνάθο σε μια νέα αφύσικη θέση, το οποίο σημαίνει νέα κατάσταση και για τις αρθρώσεις της γνάθου, νέες σχέσεις των δοντιών και νέα επιβλαβή φορτία για τους μασητήριους μύες.

Αποδιοργάνωση στη σύγκλειση μπορούμε ακόμα να έχουμε μετά από εξαγωγές δοντιών, όταν τα κενά δεν αποκαθίστανται με σωστά κατασκευασμένες γέφυρες. Επίσης προβληματική σύγκλειση μπορεί να υπάρχει λόγω ορθοδοντικών ή ορθογναθικών ανωμαλιών.

Τι προβλήματα μπορεί να προκληθούν?

Αν οι επαφές αυτές μείνουν στο στόμα, δημιουργούν σοβαρά προβλήματα προκαλώντας σε βάθος χρόνου: 

• πόνους στις αρθρώσεις, 
• πιάσιμο στους μασητήριους μύες,
• ανεξήγητους πονοκεφάλους, 
• φθορές στις κροταφογναθικές αρθρώσεις και σε δόντια, 
• πόνους σε κάποιο ή κάποια δόντια,
• φλεγμονές και τραύμα σύγκλεισης,
• ίσως ακόμα νέκρωση κάποιου δοντιού ή σπάσιμο του.

Φυσικά, κάθε σύγκλειση που ξεφεύγει από τα όρια του ιδανικού δεν χαρακτηρίζεται αυτόματα και προβληματική. Για να γίνει αυτό πρέπει να υπάρχουν εκδηλωμένα συμπτώματα και διαταραχές ή να υπάρχουν στοιχεία πως θα εμφανιστούν στο μέλλον!!                                                      

Ο οδοντίατρος σας είναι αρμόδιος να διαγνώσει αυτά τα προβλήματα και να δώσει τη λύση, επαναφέροντας κατ’ αρχάς την υγεία στο στοματογναθικό σύστημα αλλά και προσφέροντας μια αρμονική εμφάνιση και ένα όμορφο χαμόγελο. Τόσο η διάταξη όσο και η σύγκλειση των δοντιών είναι βασικοί και καθοριστικοί παράγοντες για τη σωστή λειτουργία ενός συστήματος τόσο πολύπλοκου όσο το στοματογναθικό. Ένα από τα προβλήματα που καλείται συχνά να λύσει ο οδοντίατρος και σχετίζεται με την προβληματική λειτουργία του στοματογναθικού συστήματος είναι οι Κροταφογναθικές Δυσλειτουργίες TMJ.