Τομογραφία κωνικής δέσμης ( CBCT): Τι είναι και γιατί μας την ζητάει ο οδοντίατρος

Αρκετές φορές ο οδοντίατρος ζητεί από τους ασθενείς του την συγκεγκριμένη ακτινολογική εξέταση. Δείτε τι είναι και για ποιο λόγο απαιτείται.

To CBCT (τομογραφία κωνικής δέσμης) είναι μία νέα απεικονιστική ,διαγνωστική εξέταση όπου οι ακτίνες συγκλίνουν σε μία κωνική δέσμη.

Ιστορία

Οι εμπνευστές του CBCT είναι οι ερευνητές Attilio Tacconi, Piero Mozzo, Daniele Godi and Giordano Ronca.

Τρόπος λειτουργίας
Κατά την λήψη μιάς τομογραφίας κωνικής δέσμης ,σκανάρεται η κεφαλή και σε μία περιστροφή λαμβάνονται 600 διαφορετικές εικόνες.Ειδικό software συνθέτει αυτές τις εικόνες δημιουργώντας έναν τρισδιάστατο όγκο δεδομένων από voxels που μπορούν να δώσουν εικόνα σε οποιοδήποτε επίπεδο (από τον συγκεκριμένο όγκο).
Εχει καταστεί στην πιο σύγχρονη και σημαντική μέθοδο διάγνωσης στην οδοντιατρική
Είναι εξαιρετικά χρήσιμο στα εξής γνωστικά αντικείμενα

Ενδοδοντία
Διάγνωση του ακριβούς αριθμού και της θέσης των ριζών του δοντιού και αποφυγή αποτυχιών.
Διάγνωση καταγμάτων

Εμφυτεύματα

Επισήμανση και διάγνωση σημαντικών ανατομικών μορίων όπως κάτω φατνιακό νεύρο,τομικό τρήμα ,ιγμόρειο κλπ
απαραίτητο στον προεγχειρητικό σχεδιασμό και στην τοποθέτηση των εμφυτευμάτων.
Σχήμα και μορφολογία σε 3 διαστάσεις της ακρολοφίας αλλά και ποιότητος του οστού
Αριθμό αλλα και θέση που θα τοποθετηθούν τα εμφυτεύματα.
Ανάγκη για οστική ανάπλαση
Δημιουργία χειρουργικού νάρθηκα τοποθέτησης εμφυτευμάτων.

Χειρουργική στόματος
Σχέση των σωφρονιστήρων με την γνάθο αλλα και το κάτω φατνιακό νεύρο.
Σχεδιασμός ορθογναθικής χειρουργικής.
Διάγνωση καταγμάτων’

Παθολογία στόματος
Εντοπισμός , διαφορική δάγνωση βλαβών των γνάθων και σε 3 διατάσεις εκτίμηση τών διαστάσεων και της θέσης αυτών .
Ορθοδοντική
Απαραίτητο στην διάγνωση σε ασθενείς με υπερωιοσχιστία.
Διάγνωση εγκλείστων δοντιών,και απορρόφησης ριζών.
Κροταφογναθική διάρθρωση
Τρισδιάστατη απεικόνιση του δίσκου σε σχέση με την γλήνη και τον κόνδυλο.

Πλεονεκτήματα
Πλεονεκτήματα του CBCT σε σχέση με το CT με οδοντιατρικό πρόγραμμα (τα συχνότερα μέχρι τώρα σε μεγάλα διαγνωστικά κέντρα)
Χαμηλότερη δόση ακτινοβολίας που ισοδυναμεί με 6-7 πανοραμικές η ένα σετ από οπισθοφατνιακές (“μικρές”) ακτινογραφίες.
Είναι δυνατή η χρήση ποδιάς ακτινοπροστασίας .
Ανετη για τον ασθενή,σύντομη διαδικασία 15-20 sec.
Εφικτή η χρήση σε άτομα με αναπηρικό καροτσάκι
Η μέση δόση πού λαμβάνει ένας ανθρωπος ειναι 8 µSv/ημέρα από το φυσικό περίγυρο και 3,000 µSv/έτος.

Δόση ακτινοβολίας

Παραθέτω την σύγκριση σε ακτινοβολία
(µSv) του CBCT σε σχέση με το CT που δείχνει πόσο μικρότερη είναι η δοσολογία στο CBCT.

Mandible 75.3 503*
Full head 110.5 1,088.3*
(*Average from 3 scanners (Somaton VolumeZoom 4, Somatom Sensation 16, and Philips Mx8000 IDT) from M Loubele et al. Comparison between effective radiation dose of CBCT and MSCT scanners for dentomaxillofacial applications European Journal of Radiology 2009 Sep; 71(3):461-8).
Ανάλυση εικόνας
Για σκληρούς ιστούς και δόντια το CBCT παρέχει πολύ καλύτερη εικόνα σε σχέση με το κλασσικό CT.

(M. Loubele et al. A comparison of jaw dimensional and quality assessments of bone characteristics with Cone-Beam CT, Spiral Tomography, and Multi-Slice Spiral CT. Int. J. Oral Maxillofac Implants 2007:22:446-454.)
Παραμόρφωση λόγω μεταλλικών αντικειμένων
Ακόμη και σε αυτόν τον τομέα το CBCT υπερέχει του CT .Αυτό είναι σημαντικό καθώς πολλοί ασθενείς εχουν μεταλλικές στεφάνες ,άξονες,εμφράξεις ,ένθετα και εμφυτεύματα.
H παραμόρφωση στο μεταλλικό αντικείμενο είναι πολύ μεγάλη σε σχέση με την αμελητέα στ0 CBCT.
(From C von See et al. Forensic imaging of projectiles using cone-beam computed tomography. Forensic Science International 190 (2009) 38-41)
Περιορισμοί
Το CBCT ενδείκνυται για απεικόνιση σκληρών ιστών, αλλα υπολείπεται στους μαλακούς ιστούς σε σχέση με το MRI (Μαγνητική Τομογραφία). Ετσι για διάγνωση αρθρικών βλαβών στην Κροταφογναθική αλλά και ογκων στα μαλακά μόρια προτιμάται το MRI