Συχνές ερωτήσεις ασθενών πρός τον οδοντιάτρο και οι απαντήσεις τους

Συγκεντρώσαμε ορισμένες απορίες και ερωτήματα ασθενών και σας παρουσιάζουμε συνοπτικά τις απαντήσεις σε μια σειρά ερωτήσεων.

◊Τι περιλαμβάνει η πρώτη οδοντιατρική επίσκεψη;

H πρώτη επίσκεψη περιλαμβάνει:

* τη λήψη ενός πλήρους ιστορικού (ιατρικού και οδοντιατρικού)

* το λεπτομερή έλεγχο της στοματικής κοιλότητας και της γναθοπροσωπικής περιοχής

* τη συζήτηση των προσωπικών σας αναγκών και των εναλλακτικών μεθόδων θεραπείας (πλεονεκτήματα-μειονεκτήματα-κόστος)

* τελικό σχέδιο θεραπείας

◊ Γιατί πρέπει να επισκέπτομαι τον οδοντίατρο για οδοντιατρικό έλεγχο και καθαρισμό κάθε έξι μήνες;

Μακροχρόνιες μελέτες έχουν δείξει ότι ο καλύτερος τρόπος για να διατηρηθούν τα ούλα και δόντια υγιή είναι ο συχνός έλεγχος και καθαρισμός από τον οδοντίατρο σε συνδυασμό με την καθημερινή εφαρμογή των οδηγιών στοματικής υγιεινής.

Μετά το βούρτσισμα των δοντιών εάν παραμείνει πλάκα σε κάποια δύσκολα να καθαριστούν σημεία του στόματος τότε, με την πάροδο του χρόνου, η πλάκα αυτή μετατρέπεται σε πέτρα.

Όταν συμβεί αυτό, η πέτρα αφαιρείται μόνο με την βοήθεια του οδοντιάτρου.

Κάθε άτομο έχει διαφορετικές ανάγκες οδοντιατρικής φροντίδας. Συνήθως το διάστημα των τεσσάρων με έξι μηνών είναι αρκετό για να δημιουργηθεί νέα πέτρα στα δόντια.

◊ Πώς καταστρέφει η ζάχαρη τα δόντια μας ; 

Η ζάχαρη και η τερηδόνα πάνε μαζί. Η ζάχαρη δρα σαν οξύ καταστρέφοντας το σμάλτο των δοντιών. Συγκεκριμένα διάφορα παθογόνα στοματικά βακτήρια καταναλώνουν τη ζάχαρη και δημιουργούν οξέα που καταστρέφουν την οδοντική επιφάνεια, δημιουργώντας τερηδόνα.

Χωρίς οδοντιατρική θεραπεία η τερηδόνα προχωρεί στο εσωτερικό τμήμα του δοντιού προκαλώντας πόνο και τελικό αποτέλεσμα την απώλεια του.
Όμως, υπάρχουν τρόποι πρόληψης της τερηδόνας.

Αρχικά θα πρέπει να ελαχιστοποιήσουμε την κατανάλωση ζάχαρης και φυσικά το πιο σημαντικό είναι να τηρούνται οι κανόνες της καθημερινής στοματικής υγιεινής.
Οι τσίχλες χωρίς ζάχαρη επίσης βοηθούν στον καθαρισμό των δοντιών, κυρίως ενεργοποιώντας τους σιελογόνους αδένες. Το σάλιο είναι ένας τρόπος φυσικού καθαρισμού του στόματος από τα οξέα που δημιουργούν τα στοματικά βακτήρια. Επιπλέον περιέχει ασβέστιο, που ενισχύει τα δόντια.

Τέλος, μερικές τσίχλες χωρίς ζάχαρη, περιέχουν ξυλιτόλη, που από μόνη της περιορίζει τη δράση των βακτηρίων.
Το νερό, όπως και το σάλιο, επίσης βοηθά στο φυσικό καθαρισμό των δοντιών από τα σάκχαρα και τα οξέα. Επιπλέον μπορεί να περιέχει φθόριο που προστατεύει τα δόντια από τη διάβρωση.

Αναμφισβήτητα, η σύγχρονη διατροφή, και ιδιαίτερα η ζάχαρη, φταίει για τα αυξημένα προβλήματα στοματικής υγιεινής. Ο αποκλεισμός ή περιορισμός της ζάχαρης στη διατροφή μας βοηθούν στη διατήρηση της υγείας των δοντιών μας.

◊Γιατί πρέπει να χρησιμοποιούμε οδοντόκρεμες που περιέχουν φθόριο ;

Το φθόριο είναι το πιο σημαντικό συστατικό που πρέπει να ελέγχουμε ότι υπάρχει σε μια οδοντόκρεμα. Έχει βρεθεί ότι η ουσία αυτή μειώνει σημαντικά την ανάπτυξη της τερηδόνας στα δόντια, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της στοματικής υγείας.

Το φθόριο κάνει τα δόντια πιο σκληρά και με τον τρόπο αυτό γίνονται  ανθεκτικότερα στη δράση των οξέων που παράγονται από τη μικροβιακή πλάκα. Το φθόριο επίσης αναστρέφει και επιδιορθώνει αρχόμενες τερηδονικές βλάβες.

Συμπεραίνοντας, η χρήση οδοντόκρεμας με φθόριο είναι ένας βασικός τρόπος προστασίας των δοντιών. Συμπληρωματικά συστήνεται και η καθημερινή χρήση φθοριούχου στοματικού διαλύματος.

◊Υπερευαισθησία δοντιών: Πώς προκαλείται και πώς αντιμετωπίζεται;

Υπερευαισθησία στο ζεστό ή στο κρύο είναι ένα συχνό οδοντιατρικό πρόβλημα. Δημιουργείται όταν η οδοντίνη (το δεύτερο στρώμα του δοντιού) παύει να καλύπτεται από το προστατευτικό στρώμα της αδαμαντίνης (σμάλτο). Η οδοντίνη περιέχει τα οδοντινοσωληνάρια, τα οποία είναι μικροσκοπικά κανάλια. Η εκτεθειμένη οδοντίνη επιτρέπει την κίνηση υγρού στα οδοντινοσωληνάρια κατόπιν θερμικών (ζεστό – κρύο) ερεθισμάτων. Αυτή η ενέργεια προκαλεί ευαισθησία και πόνο στο δόντι.

Ο οδοντίατρος μπορεί να συστήσει τη χρήση ειδικής οδοντόπαστας για μείωση ή εξάλειψη της υπερευαισθησίας. Μια άλλη λύση είναι η εφαρμογή από τον οδοντίατρο ενός αποφρακτικού παράγοντα που δημιουργεί μια προστατευτική επίστρωση στο δόντι και μειώνει σημαντικά την ευαισθησία.

Η υπερευαισθησία μπορεί να είναι ένδειξη ενός σοβαρού οδοντιατρικού προβλήματος. Για το λόγο αυτό ένας έλεγχος από τον οδοντίατρο είναι αναγκαίος.

◊Πόσο μπορεί να επηρεάσει η φλεγμονή των ούλων (περιοδοντίτιδα) τη γενική μας υγεία ;   

Περιοδοντίτιδα είναι μια φλεγμονώδης νόσος των ιστών που περιβάλλουν και στηρίζουν τα δόντια.
Η φλεγμονή εκτείνεται σε βάθος στους ιστούς και σταδιακά παρατηρείται αποκόλληση των ούλων και καταστροφή του οστού που στηρίζει τις ρίζες των δοντιών.Εάν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, τα δόντια παρουσιάζουν αρχικά έντονη κινητικότητα , φλεγμονή, με τελικό αποτέλεσμα ακόμα και το χάσιμο των δοντιών.
Η περιοδοντίτιδα θεωρείται η πιο συνηθισμένη αιτία απώλειας δοντιών στους ενήλικες.
Πολλές επιστημονικές μελέτες συνδέουν την περιοδοντική νόσο με άλλα σοβαρά νοσήματα. Ασθενείς με περιοδοντίτιδα αυξάνουν τις πιθανότητες να έχουν και άλλα πιο προβλήματα υγείας, όπως Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, καρδιακή νόσο, εγκεφαλικά επεισόδια, σακχαρώδη διαβήτη, προβλήματα με την εγκυμοσύνη (πρόωρο τοκετό – λιποβαρή νεογνά), κ.α.Η πρόληψη λοιπόν, η έγκαιρη διάγνωση και η θεραπεία της περιοδοντίτιδας είναι ευεργετική όχι μόνο για την στοματική μας αλλά και για την γενική μας υγεία.

◊ Είναι αναγκαίο να αντικαταστήσω ένα δόντι που λείπει;

Το να αντικατασταθεί ένα δόντι που λείπει είναι η σωστή προσέγγιση. Ένα δόντι που λείπει δημιουργεί ένα σημαντικό πρόβλημα αισθητικής.Επίσης επηρεάζει και τον τρόπο ομιλίας άλλοτε πολύ και άλλοτε λιγότερο, ανάλογα με την θέση του χαμένου δοντιού.Η απώλεια πίσω δοντιών επηρεάζει και την μασητική μας ικανότητα, μειώνοντας την.

Τέλος, ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα είναι ότι η απώλεια ενός δοντιού συχνά προκαλεί μετατοπίσεις των διπλανών και ανταγωνιστών δοντιών, με αποτέλεσμα τη δημιουργία προβλημάτων σύγκλεισης αλλά και μελλοντικών προβλημάτων, όπως απώλεια οστού στα δόντια που μετατοπίζονται.

 

◊ Σε ποιες καταστάσεις αποτελούν τα οδοντικά εμφυτεύματα την καλύτερη λύση;

Οι περιπτώσεις στις οποίες τα οδοντικά εμφυτεύματα αποτελούν την καλύτερη λύση είναι οι παρακάτω:

* Σε περίπτωση έλλειψης αρκετών δοντιών. Ιδιαιτέρως όταν υπάρχει απώλεια των δοντιών όπισθεν των κυνοδόντων οπότε η μόνη άλλη λύση είναι η μερική οδοντοστοιχία.

* Σε περίπτωση απώλειας ενός δοντιού και κυρίως όταν τα γειτονικά δόντια δεν έχουν επανορθωτικές αποκαταστάσεις: Η χρήση μιας στεφάνης επί εμφυτεύματος είναι η καλύτερη λύση γιατί δεν τροχίζονται τα γειτονικά δόντια.

* Για σταθεροποίηση και συγκράτηση των τεχνητών οδοντοστοιχιών.Iδιαιτέρως όταν υπάρχει σημαντική απώλεια του οστού των γνάθων. Στις περιπτώσεις αυτές, οι ασθενείς έχουν σημαντικά μειωμένη μασητική ικανότητα. Με την εφαρμογή των εμφυτευμάτων παρατηρείται δραματική βελτίωση της ικανότητας μάσησης και λειτουργικότητας.

◊ Ποια είναι τα πλεονεκτήματα των εμφυτευμάτων;

* Σε περίπτωση απώλειας δοντιών δεν χρειάζεται να τροχιστούν τα γειτονικά στο κενό δόντια για την εφαρμογή γέφυρας.

* Μακροχρόνιες μελέτες δείχνουν ότι τα εμφυτεύματα με τις προσθέσεις τους διαρκούν περισσότερο χρόνο σε σύγκριση με  κλασσικές οδοντιατρικές προσθέσεις.

* Οι επένθετες οδοντοστοιχίες επί εμφυτευμάτων βελτιώνουν σημαντικά τη μασητική ικανότητα και ομιλία. Έχουν αυξημένη σταθερότητα, στήριξη και συγκράτηση σε σύγκριση με οδοντοστοιχίες που δεν εφαρμόζουν σωστά.

* Tα εμφυτεύματα διατηρούν το γύρω οστό σε νωδούς (άνευ δοντιών) ασθενείς οι οποίοι χάνουν το οστό των γνάθων γρηγορότερα όταν χρησιμοποιούν κλασσικές ολικές οδοντοστοιχίες.

◊ Ποια είναι τα μειονεκτήματα των εμφυτευμάτων;

Τα οδοντικά εμφυτεύματα έχουν αρκετά υψηλότερο κόστος σε σχέση με άλλες εναλλακτικές μεθόδους αποκατάστασης.

Επίσης χρειάζονται αρκετές συνεδρίες σε περίοδο αρκετών μηνών για την ολοκλήρωση της θεραπείας. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να ξεκινήσει και να ολοκληρωθεί ένα περιστατικό σε ελάχιστες εβδομάδες.

Υπάρχει η μικρή πιθανότητα επιμόλυνσης , όπως και σε κάθε χειρουργικό περιστατικό.

Η επιτυχία των εμφυτευμάτων δεν μπορεί να είναι απολύτως εγγυημένη, όμως τα ποσοστά επιτυχούς ενσωμάτωσής τους πλησιάζουν ή και ξεπερνούν(ανάλογα με τη μελέτη) το 95%.

Σε λιγότερο από 5% των περιπτώσεων έχουν αναφερθεί θραύσεις των εμφυτευμάτων καθώς και εξαρτημάτων που συνδέονται με αυτά, όπως και χαλάρωση των κοχλίων που συνδέουν το εμφύτευμα με την πρόσθεση.

Στα εμφυτεύματα η πιθανότητα θραύσης της πορσελάνης είναι ελαφρώς αυξημένη σε σύγκριση με τα φυσικά δόντια, λόγω της έλλειψης κινητικότητας των εμφυτευμάτων.

◊ Τι είναι ο βρυγμός;

O βρυγμός ή το σφίξιμο των δοντιών είναι μια παραλειτουργία του στοματογναθικού συστήμστος κατά την οποία ο ασθενής δαγκώνει ή τρίζει με δύναμη τα δόντια του , κυρίως κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Κύρια αίτια της διαταραχής αυτής είναι το άγχος, το καθημερινό stress, η συναισθηματική φόρτιση, κ.α.

Οι συνέπειες αυτής της ακούσιας έξης είναι:

* Φθορά και αποτριβή των δοντιών

* Πόνος στην περιοχή της κροταφογναθικής άρθρωσης

* Κεφαλαλγία

* Θόρυβοι κατά την διάνοιξη του στόματος

Με την κατασκευή από τον ειδικευμένο οδοντίατρο ενός νάρθηκα (νάρθηκας βρυγμού), τον οποίο ο ασθενής φοράει κατά την διάρκεια της νύχτας,προστατεύονται τα δόντια του και χαλαρώνουν οι μύες του προσώπου του, με τελικό αποτέλεσμα την ανακούφιση από τα δυσάρεστα συμπτώματα.  

◊ Ποια είναι τα συμπτώματα της δυσλειτουργίας της κροταφογναθικής άρθρωσης;

Τα κύρια συμπτώματα περιλαμβάνουν:

* Πόνο κατά το άνοιγμα και κλείσιμο του στόματος

* Πόνο στην περιοχή της κεφαλής, του αυχένα ή μόνο στο αυτί

* Θόρυβο από την άρθρωση κατά τη λειτουργία της μάσησης

* Δυσκολία κατά την διάνοιξη του στόματος ή κλείδωμα της άρθρωσης

* Αποτριβή οδόντων

◊Πώς αντιμετωπίζεται η δυσλειτουργία της κροταφογναθικής άρθρωσης;

Ο ασθενής ενθαρρύνεται να εφαρμόσει ήπια θεραπευτική αγωγή. Στη πλειονότητα των περιπτώσεων αρκεί να υπακούσει σε απλές συμβουλές (αποφυγή υπερβολικού ανοίγματος του στόματος-αποφυγή σκληράς τροφής-τεχνικές χαλάρωσης-εφαρμογή ψυχρών επιθεμάτων – παυσίπονα, ασκήσεις κινησιοθεραπείας της κάτω γνάθου).

Σε πιο σοβαρές καταστάσεις, συνίσταται η κατασκευή ειδικού νάρθηκα από τον προσθετολόγο, τον οποίο ο ασθενής  τοποθετεί στην άνω ή κάτω γνάθο κατά την διάρκεια του ύπνου.

Επιπλέον, η χρήση μηχανημάτων TENS στο ιατρείο υποβοηθούν στη χαλάρωση των μυών.

Σοβαρότερες φαρμακευτικές ή χειρουργικές θεραπείες μπορούν να εφαρμοστούν, πάντοτε σε συνάρτηση με τη βαρύτητα του κάθε περιστατικού.

 

◊Τι είναι οι ” συγκολλούμενες με ρητίνη γέφυρες ” ή ” γέφυρες Maryland “;

Είναι μία ακίνητη αποκατάσταση, αποτελούμενη από ένα γεφύρωμα και υποστηρίζεται από πολύ λεπτές μεταλλικές επιφάνειες συγκράτησης που συγκολλούνται στη γλωσσική επιφάνεια των γειτονικών δοντιών.

Πλεονεκτήματα της γέφυρας Maryland :

Απαιτείται ελάχιστη παρασκευή των γειτονικών δοντιών. Έτσι τα δόντια τροχίζονται στον ελάχιστο βαθμό σε σχέση με την απαιτούμενη παρασκευή για κανονικές γέφυρες.

Για τον ίδιο λόγο έχουμε λιγότερα προβλήματα με το περιοδόντιο (ούλα).

Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν χρειάζεται αναισθησία στα δόντια στηρίγματα.

Μειονεκτήματα της γέφυρας Maryland :

Το κύριο μειονέκτημα σχετίζεται με την αυξημένη πιθανότητα η γέφυρα να ξεκολλήσει με τη πάροδο του χρόνου.

Επίσης, με αυτήν την μέθοδο αποκατάστασης δεν έχουμε δυνατότητα να αλλάξουμε το σχήμα και το μέγεθος των δοντιών στηριγμάτων.

Τέλος η τεχνική αυτή μπορεί να εφαρμοστεί σε περιορισμένο αριθμό περιστατικών και για αποκατάσταση ενός και μόνο εκλιπόντος δοντιού.

 

◊ Ποιες είναι οι αιτίες της κακοσμίας του στόματος και οι τρόποι αντιμετώπισης τους;

• Κακή στοματική υγιεινή. ΛΥΣΗ: Εφαρμόζουμε τις οδηγίες που αναφέρονται στο τμήμα στοματικής υγιεινής.
• Τρόφιμα με ισχυρή μυρωδιά. ΛΥΣΗ: Αποφυγή των τροφίμων με έντονη μυρωδιά, πχ σκόρδο. Πίνουμε ένα ποτήρι γάλα ή κάνουμε χρήση στοματικού    διαλύματος, επίσης μπορούμε να μασήσουμε λίγο μαϊντανό.
• Ξηροστομία. ΛΥΣΗ: Πίνουμε άφθονο νερό και αποφεύγουμε τα στοματικά διαλύματα που περιέχουν αλκοόλ.
• Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. ΛΥΣΗ: Έλεγχος και θεραπεία με τη βοήθεια γαστρεντερολόγου.
• Δίαιτα χαμηλή σε υδατάνθρακες. ΛΥΣΗ: Βελτίωση διατροφής.
• Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. ΛΥΣΗ: Αποφύγετε να πίνετε με άδειο στομάχι και μειώστε την ποσότητα του αλκοόλ.
• Κάπνισμα. ΛΥΣΗ: Συχνότερο βούρτσισμα που περιλαμβάνει γλώσσα και στοματικό βλεννογόνο, μάσημα τσίχλας.
• Υποβόσκουσα ασθένεια π.χ. διαβήτης, νόσος του ήπατος, νεφρική ανεπάρκεια, εντερική απόφραξη, καρκίνος στόματος, οισοφάγου, στομάχου καθώς και η λήψη φαρμάκων όπως ηρεμιστικά. ΛΥΣΗ: Βοήθεια από τον ειδικό ιατρό.
• Φάρμακα (αντισταμινικά- αντικαταθληπτικά) που προκαλούν ξηροστομία. ΛΥΣΗ: Πίνουμε άφθονο νερό και αποφεύγουμε τα στοματικά διαλύματα που περιέχουν αλκοόλ.
• Προβλήματα στοματικής κοιλότητας (τερηδόνα-ουλίτιδα-περιοδοντίτιδα) ΛΥΣΗ:  Οδοντιατρικός έλεγχος και θεραπεία