Εγκυμοσύνη: αιμορραγία ούλων και πώς αντιμετωπίζεται

Η εγκυμοσύνη είναι μια μοναδική περίοδος στη ζωή μιας γυναίκας, κατά τη διάρκεια της οποίας έντονες αλλαγές επισυμβαίνουν στο σώμα της. Ανάμεσα σε αυτές περιλαμβάνονται και μεταβολές στη στοματική κοιλότητα.

Συγκεκριμένα οι έγκυες συχνά παρατηρούν αυξημένη αιμορραγία και διόγκωση των ουλών τους, ανησυχούν και αναρωτιούνται αν επιτρέπεται οποιαδήποτε οδοντιατρική θεραπεία κατα την διάρκεια της εγκυμοσύνης. Τα κλινικά ευρήματα- εκδηλώσεις που παρατηρούνται κατα την περίοδο της εγκυμοσύνης στο στόμα μιας επιτόκου είναι τα εξής:

Oυλíτιδα κύησης

Πρόκειται για το πιο συχνό εύρημα (65-70%). Εμφανίζεται κατά το δεύτερο ή τρίτο μήνα της κύησης και χαρακτηρίζεται  από ερύθημα, οίδημα, υπερπλασία και αιμορραγία των ουλών, συμπτώματα που υποχωρούν κατά το τρίτο τρίμηνο για να αποδράμουν σταδιακά μετά τον τοκετό. Βασικό της χαρακτηριστικό είναι η υπερβολική απόκριση των ιστών στους τοπικούς παράγοντες, όπως η μικροβιακή πλάκα και η τρυγία (πέτρα). Πιο απλά μια έγκυος μπορεί να  εμφανίσει πολυ πιο έντονη αιμορραγία – φλεγμονή σε σχέση με μια γυναίκα που δεν κυοφορεί ακόμα και αν ο μικρόβιακος βίουμενας τους είναι παρόμοιος.

Η αντίδραση αυτή οφείλεται στις ορμονικές μεταβολές που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της κύησης και συγκεκριμένα στα αυξημένα επίπεδα προγεστερόνης και οιστρογόνων στο αίμα. Ο μηχανισμός δράσης των ορμονών αυτών είναι διττός είτε καταστέλλοντας το ανοσοποιητικό σύστημα είτε μεταβάλλοντας το μικροβιακό ισοζύγιο της στοματικής χλωριδας  υπέρ των αναερόβιων περιοπαθογόνων  μικροβίων.

Οι περισσότερες έρευνες δείχνουν ότι δεν προκαλείται μόνιμη βλάβη στους ιστούς με απώλεια πρόσφυσης. Παρόλα αυτά σπάνια η ουλίτιδα μπορεί να εξελιχθεί σε περιοδοντίτιδα η οποία παραμένει και μετά τον τοκετό. Η περιοδοντίτιδα θεωρείται επικίνδυνη κατάσταση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αφού έχει συνδεθεί με πρόκληση πρόωρου τοκετού, γέννηση ελλιποβαρών νεογνών και προεκλαμψία. Παρόλα αυτά η συσχέτιση αυτή δεν έχει τεκμηριωθεί.

Η θεραπεία της ουλίτιδας κύησης συνίσταται σε υπερουλικό και υποουλικό καθαρισμό των ουλών από τον οδοντίατρο και διδασκαλία σωστής στοματικής υγιεινής.

Επουλίδα κύησης

Πρόκειται για ανώδυνη και καλοήθη διόγκωση των ουλών με την μορφή αγγειοβρυθή όγκου, που παρατηρείται σε ποσοστό 0,2-9,6%των εγκύων κατά το δεύτερο ή τρίτο τρίμηνο. Αιμορραγεί πολύ εύκολα αν πιεστεί ενώ το χρώμα του ποικίλλει από ερυθρό κόκκινο σε μελανό ανάλογα με τις συνθήκες αγγείωσης στην περιοχή. Εμφανίζεται σε έδαφος προχωρημένης ή παραμελημένης ουλίτιδας.

Η θεραπεία του συνίσταται σε αντιμετώπιση της ουλίτιδας με καθαρισμό από τον κλινικό οδοντίατρο και οδηγίες στοματικής υγιεινής. Υποχωρεί σταδιακά μετά τον τοκετό, αλλά η πλήρης εξάλειψή του απαιτεί χειρουργική αντιμετώπιση συχνά. Κάποιες φορές συνιστάται η χειρουργική του αφαίρεση ακόμα και  κατα την διάρκεια της εγκυμοσύνης , όταν:

• η ενόχληση της ασθενούς είναι έντονη
• επηρεάζει αρνητικά τη διάταξη των παρακείμενων δοντιών πιέζοντάς τα
• είναι έντονα αιμορραγικός κατά την μάσηση

Άλλα ευρήματα που όμως δεν συνδέονται με αιμορραγία των ουλών είναι ο πολυτερηδονισμός, η ξηροστομία, η περιμυλόλυση και η κινητικότητα των δοντιών.

Καθώς συμπαιρένεται από τα παραπάνω οι εκδηλώσεις που σχετίζονται με αιμορραγία των ουλών είναι αναστρέψιμες και επανέρχονται στο φυσιολογικό μετά τον τοκετό. Παρόλα αυτά η έγκυος επιβάλλεται να ακολουθεί σωστό πρόγραμμα στοματικής υγιεινής που περιλαμβάνει τα εξής:

• βούρτσισμα των δοντιών με φθοριούχο οδοντόκρεμα δυο φορές την ημέρα με συνοδό χρήση οδοντικού νήματος ή μεσοδοντίων βουρτσών
• χρήση φθοριούχου μη αλκοολούχου διάλυματος καθώς και τσίχλας χωρίς ζάχαρη με ξυλιτόλη μετά το φαγητό σε περίπτωση υψηλού τερηδονικού κινδύνου
• σε περίπτωση ναυτίας και συχνών εμέτων πλύση με μαγειρική σόδα διαλυμένη σε νερό
• υγιεινή διατροφή με μειωμένη κατανάλωση ζάχαρης

Η επίσκεψη στον οδοντίατρο δεν θα πρέπει να αναβάλλεται γιατί είναι πολύ σημαντικό τόσο η σωστή καθοδήγηση της εγκύου ως προς την υγιεινή  του στόματός της όσο και ο τακτικός ετήσιος έλεγχος του στόματος .

Έρευνες έχουν δείξει ότι η οδοντιατρική θεραπεία δεν ενέχει αυξημένο ρίσκο αποβολής η αρνητικής επίδρασης στο έμβρυο απο το δεύτερο τρίμηνο και μετά. Η τοπική αναισθησία και η λήψη ακτινογραφιών αν κρίνεται απολύτως απαραίτητη δεν αντενδείκνυται μετα το πρώτο τρίμηνο της κύησης αρκεί η ασθενής να προστατεύεται με ειδική ποδιά μολύβδου.

Για μεγαλύτερη άνεση της εγκύου τα ραντεβού προγραμματίζονται σε ώρες που δεν υποφέρει απο ναυτία ή αδιαθεσία, ενώ κρίσιμη είναι και η θέση της εγκύου κατά τη διάρκεια της θεραπείας τόσο για την άνεση της αλλά και  γιατί το φαινόμενο της ορθοστατικής υπότασης είναι σύνηθες στην εγκυμοσύνη.

Ανακεφαλαιώνοντας, η έγκυος δε χρειάζεται να ανησυχεί, αλλά να εμπιστεύεται τον κατάλληλο γιατρό και να κρατά επιμελώς το στόμα της καθαρό. (https://blog.doctoranytime.gr)